Zo zit het in jouw buurt
De Buurtluisteraar – de grote bevraging die kwb in het najaar organiseerde – gaf een uniek inzicht in de buurten van Vlaanderen en Brussel en hoe meer dan 3.500 gezinnen die buurt ervaren. Dat was, ook de opzet van het project: vragen hoe iedereen de eigen buurt ervaart, waar knelpunten liggen, wat mensen leuk vinden aan hun buurt, wat minder aangenaam is, wat de kleine – of minder kleine – frustraties zijn.
Dat mensen hun mening en visie geven, is belangrijk om die buurt nog mooier, beter, fijner … te maken. Weten en aangeven wat er leeft in een buurt, kan immers niemand beter dan wie er elke dag rondloopt en leeft. Dat iedereen de kans krijgt zijn mening te geven, zijn stem te laten horen, is essentieel om de democratie in (kwb-)buurten en de samenleving te garanderen én versterken. Dat zorgt ervoor dat inwoners samen, op een gedragen manier, hun buurt kunnen versterken en boven zichzelf doen uitstijgen.
Positief gevoel
We vallen meteen met de deur in huis: het is goed toeven in onze buurten. Uit de bevraging blijkt dat er heel wat positieve, hoopgevende zaken te vertellen zijn. We geven je graag enkele opvallende cijfers mee.
Met 88 procent van de respondenten die zich thuis voelt in hun buurt en 76 procent die tevreden is over hun woonomgeving, weerspiegelen de cijfers een overwegend positief sentiment. Deze tevredenheid wordt verder ondersteund door het feit dat 40 procent van de bevraagden meer dan tien gezinnen in hun straat bij naam kent, en 77 procent aangeeft altijd bij iemand in de buurt terecht te kunnen voor een goede babbel. De cijfers benadrukken het belang van de buur, en de cruciale rol die sociale interactie en persoonlijke connecties spelen voor ons mentale en fysieke welzijn.
Wat kan er beter?
Ondanks deze positieve feedback maakt de Buurtluisteraar jammer genoeg ook duidelijk dat er nog werk is in de buurten. Een kwart van de bevraagden mist iemand in de buurt om goede gesprekken mee te voeren, en een vergelijkbaar deel van de gezinnen ervaart hun buurt als niet kindvriendelijk. Dit is met name zorgwekkend voor gezinnen die in een appartement wonen, waar een derde aangeeft behoefte te hebben aan meer kindvriendelijke voorzieningen.
Meer ontmoetingsplaatsen nodig
Niet minder dan een op de drie mensen zonder partner – jong én oud – zouden graag meer mogelijkheden hebben om nieuwe mensen te ontmoeten. Dit is voor kwb een groot aandachtspunt. Uit onderzoek blijkt immers dat net die mensen, alleenstaanden, extra vatbaar zijn voor eenzaamheid en sociaal isolement. En laat nu net een goed sociaal netwerk, met veel contacten, de beste remedie zijn tegen eenzaamheid. Hier ligt dus zeker een uitdaging voor kwb om de deuren actief open te zetten voor deze mensen. Als lid én als vrijwilliger. Lieven Annemans, gelukseconoom UGent, verwoordt het als volgt: “Minstens maandelijks voor anderen zorgen en vrijwilligerswerk doen, verhoogt onze kans op gelukkig zijn rechtstreeks met 44%. Hierin ligt dan ook de uitdaging (…): investeer in sociale en culturele activiteiten waar mensen kunnen samen komen en moedig vrijwilligerswerk aan!” Het zijn echter niet alleen de mensen zonder partner die vragen naar meer ontmoetingskansen in de buurt. Meer dan een op de vier mensen breekt hier een lans voor. Als je dit extrapoleert naar heel Vlaanderen betekent dit dat meer dan 1,5 miljoen mensen vinden dat er niet genoeg mogelijkheden zijn om nieuwe mensen te ontmoeten in hun eigen buurt. Vooral het verdwijnen van publieke ontmoetingsplaatsen, zoals een parochiezaal of ontmoetingscentrum, en grotere evenementen, zoals buurtfeesten, worden als oorzaak aangegeven. Een kans voor elke kwb-groep!
Een kindvriendelijke buurt
We komen ook nog even terug op de vraag hoe kindvriendelijk de buurt is. Een kwart van de ouders met kinderen vindt hun buurt niet kindvriendelijk. Dit betekent voor Vlaanderen alleen al dat meer dan 212.000 kinderen jonger dan 12 jaar opgroeien in een buurt die niet kindvriendelijk is. Als we enkel kijken naar gezinnen die in appartementen wonen, loopt dit cijfer op tot een op de drie. Wat opvalt: een kindvriendelijke buurt is een verkeersveilige buurt, een buurt waar ook jongeren (veel) ontmoetingskansen krijgen, een buurt waar voldoende groen is, zoals parken en bossen, én een buurt waar gesport kan worden.
Minder drempels voor activiteiten
We weten intussen al dat een socio-culturele vereniging zoals kwb een grote rol kan spelen om te zorgen voor meer sociale contacten en minder eenzaamheid. Dat is het goede nieuws. Het minder goede nieuws is dat 40 procent van de bevraagden vindt dat er drempels zijn om deel te nemen aan de activiteiten die door deze organisaties georganiseerd worden. Een bemerking die verschillende keren terugkomt is dat het aanbod aan activiteiten de laatste tijd sterk achteruitgegaan is, en dat mensen eigenlijk zitten te wachten op fijne activiteiten in eigen buurt.
Recepten voor een warme buurt
De perfecte buurt, daar zijn we nog niet. Maar er samen aan werken, dat kan. Want we kregen ook wel wat recepten om van een buurt een warme buurt te maken waar het fijn om leven is.
- Een buurt waar mensen elkaar kennen en bij elkaar terecht kunnen is een buurt waar het goed leven is! Dit is overduidelijk. Wie meer gezinnen in de buurt bij naam kent, geeft zijn buurt een betere score. Wie bijvoorbeeld meer dan tien gezinnen in de buurt bij naam kent, voelt zich bijzonder goed thuis in de eigen buurt!
- Een buurt waar iedereen welkom is op laagdrempelige activiteiten, is een buurt waar mensen elkaar kennen. Het mag niet verbazen dat net in deze buurten de kans ook veel hoger dat er iemand in de buurt is voor een goed gesprek. De voornaamste hefboom voor ontmoeting is sport, op de voet gevolgd door cultuur. En uiteraard is ook zorgen voor weinig tot geen drempels om deel te nemen aan bijvoorbeeld onze eigen activiteiten belangrijk.
- Specifiek voor gezinnen hebben groene plekken, mogelijkheden om samen te sporten in de buurt, een verkeersveilige omgeving en voldoende ontmoetingsplaatsen een doorslaggevend effect op een verhoogde tevredenheid over de buurt.
Je hoort het al, een betere buurt maken we best SAMEN. En laat dat nu net hetgeen zijn waar kwb in uitblinkt!
Zelf aan de slag voor een betere buurt
Een betere buurt, daar kunnen we allemaal voor zorgen. Ook jij en je kwb-groep. Wil jij ook meewerken aan een betere buurt? Wij inspireren en ondersteunen je graag met leuke activiteiten en acties. Surf naar www.buurtluisteraar.be voor talloze ideeën.